Giới từ介词jiēcí.

 

HOA NGỮ NHỮNG NGƯỜI BẠN

Giới từ介词jiēcí. 

Là những hư từ thường kết hợp với  danh từ, đại từ hoặc cụm danh từ phía sau tạo thành các cụm giới từ bổ nghĩa cho động từ, tính từ hoặc cả câu về các mặt đối tượng, thời gian, nơi chốn, phương thức.

Phần lớn các giới từ đều có công thức dùng như sau:

 Chủ ngữ + Giới từ + danh từ, đại từ hoặc cụm danh từ  +  Động từ +  thành phần khác (chủ ngữ có thể giản lược nếu ngữ cảnh rỏ ràng)

     他               跟                              我们                                 吃                   饭   

     Tā              gēn                            wǒmen                              chī                  fàn

Nó (chủ ngữ) ăn (động từ) cơm (thành phần khác) với chúng tôi (cụm danh từ).

      Khi dịch một câu nào đó ta chỉ cần xác định được có giới từ thì lập tức dùng theo công thức trên là được, bước tiếp theo cố nhớ những từ nào là giới từ.

Cách hiểu giới từ trong vòng năm phút – đây là phương pháp mà “Hoa Ngữ  Những Người Bạn” đã nhận được sự hoan nghênh của rất nhiều học viên:

Mình sẽ đưa ra ba giới từ thường dùng nhất trong tiếng Trung làm đại diện, nếu bạn nào ghi nhớ được ba từ này rồi thì tất cả các giới từ đều xem như đã được giải quyết:

Ở, cho, và (với, cùng) chúng chính là 在zài，给gěi，跟 (和) gēn (hé)

Bất kỳ câu nào nếu có ba từ: [ở, cho, và (với,cùng)] thì lập tức dịch từ ba chữ đó dịch hết ra sau đó, sau đó quay lại còn từ nào thì dịch nốt (dịch ngược):

– Ngủ ở đâu? (từ “ở” là giới từ phải dịch trước) 在哪儿睡觉 – zàinǎr shuìjiào?

– Mua cafe cho tôi (từ “cho” là giới từ phải dịch trước) 给我买咖啡 – gěiwǒ mǎi kāfēi .

–  Đi với anh ấy nhé? (từ “với” là giới từ phải dịch trước) 跟他去吧 – gēn tā qùba?

   Nếu có chủ ngữ thì đặt chủ ngữ trước “giới từ”, nếu thấy không cần thiết thì giản lược chủ ngữ giống như ba ví dụ ở trên:

– Bạn Ngủ ở đâu? 你在哪儿睡觉 – nǐ zàinǎr shuìjiào ?

      Chú ý: có một số giới từ có hai hoặc nhiều cách dùng là bởi vì chúng có hai hoặc nhiều nghĩa, cũng có thể là hai hoặc nhiều loại từ (vừa là giới từ, vừa là động từ, phó từ, liên từ...)

– Gọi điện thoại cho tôi: 给我打电话: gěiwǒ dǎ diàn huà (tiếng phổ thông hay nói như vậy, bởi họ xem từ  “给” là “giới từ”).

– Gọi điện thoại cho tôi: 打电话给我：dǎ diànhuà gěi wǒ (người Đài Loan hay nói vậy, bởi người Đài xem từ “给” là động từ.)

– Tôi ăn với bạn: 我和你吃 – wǒ hé nǐ chī  (từ “和” trong câu này là giới từ vì phía sau nó có động từ để bổ nghĩa cho động từ đó).

– Tôi với bạn：我和你 – wǒ hé nǐ (từ “和” trong câu này là liên từ vì phía sau không có động từ, lúc này nó là liên từ vì nó có tác dụng để nối các từ, hoặc các phân câu).

      Ở trên mình chỉ liệt kê một số giới từ trường dùng và cách dùng giới từ trong tiếng Hoa để các bạn dễ ghi nhớ ( giới từ chỉ có khoảng 50 - 60 từ nguyên thể mà thôi, nếu bạn muốn  nghiên cứu thêm hoặc rõ ràng về từng giới từ bạn có thể tham khảo trong cuốn sách ngữ pháp tập 1 mục 27 trang 73  của “Hoa Ngữ Những Người Bạn”nhé?

BÀI HỌC ĐÃ KẾT THÚC RỒI, HẸN GẶP CÁC BẠN TRONG BÀI SAU NHÉ?

Xem thêm...

Liên từ 连词 liáncí.

 

HOA NGỮ NHỮNG NGƯỜI BẠN

Liên từ 连词  liáncí. Là những từ dùng để nối từ, đoản ngữ, phân câu và câu biểu thị quan hệ ngang bằng, lựa chọn, tăng tiến, chuyển ngoặt …

Cậu ấy đã bàn bạc xong với bố mẹ rồi他和父母商量好了Tā hé wǒ fùmǔ shāngliang hǎole.

Bởi vì cố gắng học nên thành tích của cậu ta rất tốt因为努力学习所以他的成绩很好Yīn wèi nǔlì xuéxí suǒyǐ tā de chéngjī hěn hǎo.

– Liên từ cũng là hư từ cho nên không có nghĩa thực, không thể lặp lại, không thể độc lập trả lời câu hỏi.

– Các thành phần trước, sau liên từ có thể đổi vị trí cho nhau mà nghĩa không đổi.

Học tập và công việc学习并工作xuéxí bìng gōngzuò =工作并学习

Tiểu Lý và Tiểu Vương小李和小王xiǎolǐ hé xiǎowáng = 小王和小李

– Liên từ nối từ với từ, đoản ngữ với đoản ngữ.

Tôi đi làm với cô ấy我跟她一起去上班Wǒ gēn tā yīqǐ qù shàngbān.

Giáo viên sợ tôi nghe không hiểu hoặc không rõ nên giảng lại một lần老师怕我没听懂或不清楚, 所以在讲一遍lǎoshī pà wǒ méi tīng dǒng huò bú qīngchu, suǒyǐ zàijiǎngyíbiàn.

– Liên từ nối các thành phần câu.

Hoặc là bạn làm, hoặc là tôi làm或者你做，或者我做huòzhě nǐ zuò, huòzhě wǒ zuò.

 Bỏ cuộc khi gặp khó khăn không, thì không thể thành công遇到困难而放弃就不会成功Yùdào kùnnán ér fàngqì jiùbùhuì chénggōng. 

– Liên từ nối phân câu trong câu phức.

Cậu quên hay là cố ý không đến你是忘了还是故意不来Nǐ shì wàngle háishì gùyì bù lái?

Cô ấy biết tôi, thậm chí biết cả tôi tên gì她认识我甚至连我叫叫什么名字也知道Tā rènshi wǒ shènzhì lián wǒ jiàoshénmemíngzi yě zhīdào.

Khi biểu thị quan hệ liên kết thì được chia các quan hệ như sau:

– Quan hệ đẳng lập, ngang bằng:

和	hé	Với, cùng
跟	gēn	Cùng, với
与	yǔ	Cùng, với
既	jì	Đã
同	tóng	Cùng, với
有时…有时…	Yǒushí …yǒushí…	Có lúc… có lúc
一边…一边…	yībiān…yībiān…	Vừa…vừa

Tôi với cậu ấy là bạn bè tốt我与他是好朋友Wǒ yǔ tā shì hǎo péngyǒu.

Tôi vừa xem Tivi vừa tắm我一边看电视一边吃洗澡Wǒ yībiān kàn diànshì yībiān xǐzǎo.

– Quan hệ tiếp diễn:

则	zé	Thì
乃	nǎi	Là, chính là
就	jiù	Liền, ngay
于是	yúshì	Thế là, ngay sau đó
然后	ránhòu	Sau đó, tiếp đó
接着	jiēzhe	Tiếp theo, tiếp tục
便	biàn	Thì, bèn
此外	cǐwài	Ngoài ra

Nghe nói ba cho tiền, thế là cậu ta vui lên听说爸爸给钱，于是他高兴起来tīngshuō bābagěiqián, yúshì tāgāoxìngqǐlái.

Ăn cơm xong sau đó chúng mình đi chơi吃了饭然后我们去玩chīlefàn ránhòuwǒmenqùwán.

– Quan hệ chuyển ngoặt:

虽然	suīrán		Mặc dù
然而	Rán ér		Nhưng mà, thế mà
不过	búguò		Nhưng, có điều
致	zhì		Đến mức
但是	dànshì		Nhưng mà
只是	zhǐshì		Chỉ, chỉ là

Tôi đã nói gần một tiếng rồi, vậy mà cô ấy vẫn không hiểu我已经说了差不多一个小时了，然而她还不懂wǒyǐjīng shuōle chābùduōyīgèxiǎoshí, ránér tāháibùdǒng.

Tôi muốn ngủ sớm nhưng mà không ngủ được我想早睡，但是睡不着wǒxiǎng zǎoshuì , dànshì shuì bùzháo.

– Quan hệ nhân quả：

因为	yīnwèi	Bởi vì
由于	yóuyú	Bởi, do
因此	yīncǐ	Bởi vì, do đó
所以	suǒyǐ	Cho nên
以便	yǐbiàn	Để, nhằm

Do dịch bệnh cứ kéo dài, có khoảng 1/3 số dân đã rời bỏ Bình Dương疫情一直存在，大概有三分之一的人民离开了平阳yìqíngyīzhícúnzài, dàgàiyǒu sānfēnzhìyī derénmín líkāilepíngyáng.

Vì cuộc sống khó khăn, cho nên tôi phải giảm bớt chi tiêu生活有很多困难，所以我要减少花费shēnghuó yǒuhěnduōkūnnan, suǒyǐ wǒyào jiǎnshǎohuāfēi.

– Quan hệ lựa chọn:

或	huò	Hoặc, hoặc là
或者	huòzhě	Hoặc là
还是	háishì	Hay là
不是…而是…	búshì…ér shì	Không phải…mà là…
不是…就是	búshì…jiùshì	Không phải… thì là

Hoặc là cậu đi, hoặc là tôi đi或者你去, 或者我去Huòzhě nǐ qù, huòzhě wǒqù.

Cuốn từ điển nàykhông phải của tôi mà là của giáo viên这本词典不是我的, 而是老师的Zhè běn cīdiǎn búshì wǒ de, ér shì lǎoshī de.

– Quan hệ giả thiết, điều kiện:

如果	rúguǒ	Nếu, nếu như
假如	jiǎrú	Giá như, nếu như
只要	zhǐyào	Chỉ cần
除非	chúfēi	Trừ khi
假使	jíshǐ	Nếu như, giả sử
要是	yàoshi	Nếu như, nếu

Nếu như ngày mai có thời gian, tôi nhất định đi thăm bạn假如明天有时间，我一定去看你Jiǎrú míngtiān yǒushíjiān, wǒ yīdìng qù kànnǐ.

Trừ khi có thuốc đặc trị, bằng không bệnh dịch sẽ không dời bỏ chúng ta đâu除非有特制的药，否则疫情决不离开我们Chúfēi yǒutèzhìdeyào, fǒuzé yìqíngjuébù líkāiwǒmen.

– Quan hệ so sánh:

像	xiàng	Giống
似乎	sìhu	Hình như, dường như
等于	děngyú	Giống như
不如	bùrú	Không bằng
与其…不如	yǔqí…bùrú	Thà…còn hơn
虽然…可是	suīrán…kěshì	Tuy rằng…nhưng

Tôi không thông minh bằng cậu ta我不如他聪明wǒbùrútācōngming

Tuy rằng mọi người sợ hãi dịch bệnh, nhưng cũng không nên đánh mất niềm tin虽然大家害怕疫情，可是也不能放弃信心suìrándàjiā hàipà yìqíng, kěshì yěbùnéng fàngqìxìnxīn.

– Quan hệ tăng tiến:

不但	búdàn	Không những
不仅	bùjǐn	Không chỉ
而且	érqiě	Hơn nữa
何况	hékuàng	Hơn nữa, huống hồ
甚至	shènzhì	Thậm chí
且	qiě	Mà, lại

Anh ấy không chỉ chăm học, mà còn đẹp trai他不但学习很认真, 而且也很帅Tā búdàn xuéxí hěn rènzhēn, érqiěyěhěnshuài.

Nhiệt huyết của người lớn tuổi còn cao như vậy, huống hồ gì lớp trẻ chúng ta老年人热情那么高何况是我们年轻人呢Lǎonián rén rèqíng nàme gāo hékuàng shì wǒmen niánqīng rén ne?

Quan hệ mục đích:

以	yǐ	Nhằm
省得	shěngdé	Tránh khỏi
免得	yǐmiǎn	Để tránh, đỡ phải
为了	wèile	Để, vì

Nhờ cậu  cô ấy, để tôi khỏi phải đi một chuyến麻烦你告诉她, 省得我再跑一趟Máfan nǐ gàosutā, shěngdé wǒ zài pǎo yī tàng.

Vì để nâng cao trình độ tiếng Trung, mỗi ngày cô ấy luyện tập rất nhiều thời gian为了提高汉语水平, 每天她都用很多时间练习汉语Wèile tígāo hànyǔ shuǐpíng, měitiān tā dōuyòng hěnduō shíjiān liànxí hànyǔ.

Bài học đã kết thúc, chúng ta gặp lại trong tiết sau nhé

Xem thêm...